Nastawnia to posterunek techniczny nastawczy, wyposażony w urządzenia sterowania ruchem kolejowym, który jest odpowiedzialny za doprowadzanie obsługiwanych urządzeń do pożądanych stanów, umożliwiających przejazd pojazdów kolejowych. Działalność nastawni w uproszczeniu sprowadza się do ustawiania zwrotnic w odpowiednim położeniu i podawania sygnałów pociągowych i manewrowych w obsługiwanym obszarze. W rzeczywistości z prowadzeniem ruchu kolejowego wiąże się szereg czynności, które należy wykonać, aby zapewnić jego bezpieczeństwo i sprawność. Proces sterowania ruchem kolejowym zaczyna się od analizy istniejącego stanu ruchu pojazdów na stacji i wybrania optymalnej drogi przebiegu, wraz z nastawieniem ich do żądanego stanu. Niezbędne jest wykluczenie przebiegów sprzecznych (takich, których jednoczesne wykonanie jest niedopuszczalne ze względów bezpieczeństwa) i kontrola prawidłowości ułożenia elementów drogi przebiegu, a także jego utwierdzenie. Po podaniu sygnału zezwalającego na jazdę konieczna jest także kontrola prawidłowości przejazdu i stanu pojazdu oraz rejestrowanie jazdy. Naturalnie w nowych urządzeniach sterowania ruchem kolejowym wszystkie te czynności wykonuje komputer.
Wśród nastawni można wyróżnić nastawnie dysponujące i wykonawcze. Nastawnia dysponująca jest odpowiedzialna za kierowanie ruchem na całej stacji, wydając polecenia nastawniom wykonawczym. W nastawni dysponującej ma swoją siedzibę główny dyżurny ruchu. Nastawnia wykonawcza służy do obsługiwania urządzeń własnego okręgu nastawczego i do wykonywania poleceń nastawni dysponującej. Taki podział stosuje się z uwagi na fakt, że obsługiwanie wszystkich urządzeń w obrębie danej stacji z jednej nastawni może być trudne bądź niemożliwe. W Sieradzu funkcjonują dwie nastawnie: nastawnia dysponująca Sr (oznaczona skrótem nazwy stacji, na której się znajduje) oraz wykonawcza Sr1 (oznaczona skrótem nazwy stacji i dodatkowo wyróżnikiem w postaci numeru porządkowego). Obie nastawnie zlokalizowane są w pobliżu głowic stacyjnych, czyli miejsc o dużym nagromadzeniu obsługiwanych rozjazdów i urządzeń srk.
 |
| Nastawnia dysponująca Sr |
 |
| Nastawnia wykonawcza Sr1 |
Źródła:
- Instrukcja o prowadzeniu ruchu pociągów Ir-1 (R-1)
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Nastawnia_(kolejnictwo) (dostęp: 05.12.2015)
- Schemat stacji Sieradz ze strony semaforek.kolej.org.pl (dostęp: 05.12.2015)