Tarcza ostrzegawcza to urządzenie sterowania ruchem kolejowym, przeznaczone do przekazywania informacji o sygnale na semaforze, do którego się odnosi. Zadaniem tarczy jest uprzedzenie maszynisty o sygnale wskazywanym przez semafor, by w razie konieczności zatrzymania pojazdu, był w stanie dokonać tej czynności przed minięciem tego semafora. Tarcze ustawia się w odpowiedniej odległości przed semaforem i oznacza wskaźnikiem W 1. Urządzenia mogą być mechaniczne (kształtowe) lub świetlne, w Sieradzu występują obie formy. Semafory wjazdowe A i K są poprzedzone tarczami ToA i ToK, zaś jednoramienne semafory wyjazdowe D i G mają tarcze ostrzegawcze ToD i ToG. Do czerwca 2017 roku tarcze ToD i ToG były jeszcze kształtowe, dwustawne.
Budowa kształtowej tarczy ostrzegawczej dwustawnej umożliwia pokazanie dwóch sygnałów (różnych dla pory dziennej i nocnej):
![]() |
Wskazania tarczy kształtowej dwustawnej |
Od 1 - Semafor wskazuje sygnał "Stój!"
Od 2 - Semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę
Tarcza kształtowa ToG i semafor wjazdowy A |
Tarcze ostrzegawcze świetlne są w stanie nadawać następujące sygnały:
![]() |
Sygnały nadawane przez tarcze ostrzegawcze świetlne |
Os 1 - Semafor wskazuje sygnał "Stój!"
Os 2 - Semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę z największą dozwoloną prędkością
Os 3 - Semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę z prędkością nie przekraczającą 100 km/h
Os 4 - Semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę z prędkością zmniejszoną do 40 lub 60 km/h
Oczywiście, mimo wyposażenia w odpowiednie komory świetlne, nie każda tarcza musi wyświetlać wszystkie z wymienionych sygnałów.
Tarcza świetlna ToK przed semaforem K |
Usytuowanie tarczy ToA tuż przed mostem kolejowym nad Wartą |
Sygnał Os1 na tarczy ToA |
Tarcza świetlna ToD widziana z przejazdu na ul. Zachodniej |
Źródła:
- Instrukcja sygnalizacji PKP PLK Ie-1 (E-1)
- Wytyczne techniczne budowy urządzeń sterowania ruchem kolejowym Ie-4 (WTB-E10)
- http://www.transportszynowy.pl/sygnalizacjaostrzegawcze.php (dostęp 26.10.2015)
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarcza_ostrzegawcza (dostęp 26.10.2015)